Image Image Image Image Image Image Image Image Image Image

Travelmarketing.pl | 28 marca 2024

Scroll to top

Top

2 komentarze

Play Tourism – czyli aplikacja, której jeszcze nie ma – Cz. II

Play Tourism – czyli aplikacja, której jeszcze nie ma – Cz. II
Magdalena Kachniewska

Promocja aktywności turystycznej od początku istnienia PTTK jest jego celem statutowym. Narzędziem realizacji celu są m.in. odznaki turystyczne i krajoznawcze, których zdobywanie i demonstrowanie (na kurtkach i plecakach) było odpowiednikiem dzisiejszych badges zdobywanych np. w aplikacji Foursquare. Odznaki jeździeckie, górskie, kajakarskie i wiele innych dostosowane do możliwości dzieci i dorosłych od lat stanowiły motywator podejmowania podróży w różne regiony Polski.

Zdawałoby się, że popularności odznak krajoznawczych powinny sprzyjać trendy charakteryzujące światowy popyt turystyczny. Tradycyjny sposób poznawania świata polegający na bezrefleksyjnym „zaliczaniu” kolejnych miejsc, ustępuje trendowi określanemu jako 3xE (entertainment, excitement, education). Na popularności zyskują produkty typu ACE (ang. adventure, cultural, ecotourism) i ASI (Activities&Special Interests). O wyborze celu podróży coraz częściej decyduje pragnienie rozwijania zainteresowań, poznawania odmiennych kultur, chęć przeżycia przygody.

Poznawanie własnej historii i kultury idzie w parze z trendem w kierunku wzrostu wykształcenia, potrzebą samorozwoju i pogłębiania wiedzy. Indywidualizm i poszukiwanie unikatowych doświadczeń wzmacnia zainteresowanie tym, co regionalne, wyróżniające, odmienne. Zdawać by się mogło, że „w dobie globalizacji, kiedy ciupagę można kupić zarówno w Zakopanem, jak i na Molo w Sopocie, odznaka regionalna przywieziona z wakacji może być jedyną niepowtarzalną pamiątką”.

Jednak badanie popularności odznak PTTK wśród nauczycieli i uczniów 12 warszawskich szkół podstawowych i gimnazjalnych nie pozostawia złudzeń: spośród ponad 5 tys. badanych zaledwie 2% jest świadomych istnienia odznak PTTK i tylko 96 osób podejmowało próbę zdobycia odznaki. W tej samej grupie respondentów 89% osób grywa okazjonalnie w gry komputerowe, a 32% badanych to zagorzali miłośnicy określonej gry. Połowa z nich rozpoczyna dzień od sprawdzenia swojej pozycji w rankingu grających!

pttk

Pozornie system odznak PTTK spełnia warunki grywalizacji: kolekcjonowanie pieczątek potwierdzających obecność na wybranych szlakach i w wybranych miejscach przypomina karty lojalnościowe. Kolejno zdobywane odznaki, to „poziomy wtajemniczenia” i zarazem nagrody. Jak więc to możliwe, że pomimo cech grywalizacji system odznak turystycznych ulega zapomnieniu, podczas gdy gry komputerowe zyskują coraz to nowych wyznawców?

„PlayTourism” jako… wyższy poziom gry

Tajemnica leży w niedostatecznej atrakcyjności procesu zdobywania odznak turystycznych – brakuje w nim zabawy i rywalizacji (funware).

Wyobraźmy sobie, że zamiast archaicznego systemu książeczek PTTK mamy aplikację mobilną „PlayTourism”. Każda obecność na szlaku, nocleg, danie w lokalnej restauracji, wizyta w muzeum i konna przejażdżka, mogą stanowić podstawę przyznania punktów, a podstawą „zaliczenia” obecności na szlaku jest system meldowania się za pomocą geolokalizacji.

Zdjęcia i wpisy w aplikacji – aktywność świetnie znana z portali społecznościowych – umożliwiają graczowi uzyskanie dodatkowych punktów. Wirtualnie towarzyszą mu „znajomi” z aplikacji toteż miejsce w rankingu powinno być widoczne – a to oznacza, że trzeba sięgnąć po narzędzia XXI w. Pokolenie digital native nie zadowoli się książeczką z pieczątkami: musi powstać wirtualna tablica wyników, pozwalająca porównać się z innymi graczami. Mechanika gier pozwala podtrzymać ich zaangażowanie, bo na trasie napotykają wciąż nowe, lecz osiągalne, wyzwania. Zadania stawiane przed uczestnikiem nie mogą nudzić banalnością, ani frustrować zbyt wysokim poziomem trudności. W przypadku „Play Tourism” zadania mogą dotyczyć osiągnięcia określonego punktu w przestrzeni (np. zdobycie szczytu górskiego) lub odpowiedzi na pytanie dotyczące regionu, konieczności zamieszczenia zdjęcia w aplikacji lub skomentowania wskazanej atrakcji turystycznej.

Ważnym elementem planowania aplikacji jest znalezienie zastosowania dla punktów (równowaga pomiędzy earning & burning). Punkty mogą gwarantować miejsce w rankingu lub być zamieniane na bilety wstępu, przejazdy środkami transportu, zakup przekąsek itp. W ten sposób aspekt edukacyjny i popularyzatorski aplikacji może zostać wzbogacony o autentyczne elementy promowania regionu turystycznego.

Nagroda może obejmować gratyfikację materialną (zniżka na nocleg, weekend w danej miejscowości, obiad w regionalnej restauracji, bilet do teatru lub na inne wydarzenie odbywające się na szlaku) albo zawierać elementy statusu (możliwość zwiedzenia obiektu, który normalnie jest zamknięty dla publiczności). Jedną z nagród może być zdobycie odznaki (warto je zachować jako element fizycznej wizualizacji). Zdobycie każdej nagrody, odnotowane w aplikacji, stanie się sygnałem dla „znajomych”, że warto grać!

Levelling, czyli zdobywanie kolejnych poziomów (tak jak harcerskie zdobywanie sprawności) można wykorzystać w wyrafinowany sposób, zachęcając do zdobywania i dzielenia się wiedzą na temat regionu. Tworzenie wirtualnych przewodników miejskich jest dość powszechną funkcją portali i aplikacji (FB, TripAdvisor, Wikimedia) – pozostaje umiejętnie wykorzystać ludzką skłonność do chwalenia się i dzielenia informacją.

3xF – Fun, Friends, Feedback

W grywalizacji ważnym elementem jest możliwość oceny własnych wyników na tle innych. Aplikacja „Play Tourism” musi umożliwiać zaproszenie do gry „znajomych”, zapewniając motywację do doskonalenia, tak jak to się dzieje w Endomondo, czy Mindbloom. Warto umiejętnie łączyć różne kryteria oceny, np. połączyć trasę śladami bohatera historycznego lub fikcyjnego (np. literackiego) z liczbą odwiedzonych miejsc, sprawdzaniem wiedzy o nich i pomiarem liczby kilometrów przebytych konno lub pieszo. W dokumentowaniu osiągnięć „gracza” tkwi sedno promocji różnych usług turystycznych.

Zasada 3xF ułatwia zaangażowanie młodzieży: wyniki nieznanego Kowalskiego nie robią wrażenia, ale porównanie z kolegami z klasy działa pobudzająco. Dlatego „PlayTourism” musi stanowić aplikację wzorowaną na portalach społecznościowych, do których można „zapraszać” znajomych ze świata realnego. Każde zaproszenie uruchomi zjawisko marketingu wirusowego (gracz „zarazi” tych, których namówi do gry). Wirus „pączkuje”, gdy „znajomi” dzielą się wiadomościami, a komentarze mogą służyć popularyzacji nowych tras, nowych odznak i nowych miejsc.

Nie wystarczy ustalenie tras i obiektów, które należy zwiedzić: w poszczególnych obiektach – powinien istnieć system „rejestrowania się” (wykorzystujący geolokalizację), który będzie widoczny dla „znajomych” i wzbudzi chęć zwiedzenia danego miejsca.

Proces rejestracji powinien stać się elementem gry: może wymagać odpowiedzi na serię pytań, rozwiązanie quizu lub zagadki związanej z wydarzeniem historycznym lub wskazanym obiektem. Uczestnicy gry mogą sami wnosić wiele do jej przebiegu, publikując zdjęcia nietypowych budynków, pięknych krajobrazów lub interesujących obiektów przyrodniczych, zachęcając do ich odnalezienia w terenie lub wyszukania informacji na ich temat (ten mechanizm znajduje zastosowanie w aplikacji Instagram).

Storytelling i fabularyzacja

Ważnym elementem gry jest fabuła, która nadaje sens działaniom gracza. Współgra ona z trendem marketingowym określanym mianem storytellingu (snucie opowieści). Przestrzeń turystyczna (w tym przestrzeń wirtualna: historyczna i literacka) oferuje różnorodne atrakcje, wykorzystywana jest do organizacji wydarzeń i kreowania nowych tras, co stanowić może osnowę dla gry. Podstawą dla przybliżenia fabuły jest tzw. układ celów cząstkowych, które stanowią sposób na wyznaczenie drogi gracza przez grę.

Przemyślane planowanie sposobu poruszania się turystów na szlaku, rozładowanie tłoku w poszczególnych miejscach, rozproszenie ruchu turystycznego i optymalne wykorzystanie przestrzeni musi uwzględniać czas trwania „gry”, fizyczne zmęczenie uczestników, potrzebę regeneracji sił (posiłki) – wszystkie te elementy muszą znaleźć swoje miejsce w fabule, przybliżać uczestnika do celu, nawet jeśli oddali się od szlaku turystycznego.

Opuszczając „przestrzeń gry” turysta też może pomnożyć zdobyte punkty, jeśli zamieści informację lub fotografię. W ten sposób nagrodzona zostaje inwencja „gracza”, poszerzona informacja o regionie, a twórcy szlaku zdobywają wiedzę o potrzebach i zainteresowaniach turystów. Ten zabieg służy też promocji obiektów architektonicznych lub walorów niematerialnych (gwara, obyczaje, tradycje, historia).

Gry miejskie i geocaching mogą wspierać grywalizację oferty turystycznej. Wymagania mogą być dostosowane do wieku turystów. Mogą wymagać odpowiedniego przygotowania (np. przeczytania tekstu w Internecie), które pozwoli lepiej odnaleźć się w przestrzeni lub odpowiedzieć na pytanie, stanowiące warunek wejścia na „wyższy poziom”.

„Play Tourism” contra szkolna ławka

Współdziałanie systemu edukacji i krajoznawstwa wydaje się naturalnym tandemem w kontekście dyskusji dotyczących jakości systemu nauczania. Silna pamięć wzrokowa właściwa większości osób przemawia za tym, by duża część procesu nauczania opierała się o doznania wzrokowe, a ludzka skłonność do zapamiętywania miłych doświadczeń stanowi o przewadze lekcji w terenie i wycieczek turystycznych, nad edukacją w klasie. Rozmaitość odznak turystycznych stanowi okazję do podnoszenia sprawności fizycznej i zdobywania takich umiejętności, jak posługiwanie się mapą, kompasem, współdziałanie w grupie i inne kompetencje, których niedostatek jest wytykany w ocenach systemu edukacji.

Sposobem popularyzacji odznak krajoznawczych może się stać system wycieczek szkolnych: nauczyciele otrzymują gotowe trasy i pomysły na lekcje w terenie, wycieczka zyskuje na atrakcyjności dając możliwość zdobycia odznaki, a jeśli zdobyte odznaki znajdą „przeliczenie” na oceny szkolne, to będą postrzegane jako poważna nagroda.

Niestety pomimo bezcennego wkładu PTTK w popularyzowanie krajoznawstwa i turystyki kwalifikowanej Towarzystwo nie nadąża współcześnie za tempem zmian społecznych i nie odpowiada nowym trendom konsumenckim. Wysoki poziom konkurencji na rynku turystycznym stanowi wyzwanie nie tylko dlatego, że stale pojawiają się na nim nowoczesne podmioty podaży, ale także dlatego, że konkurencją dla polskiej oferty turystycznej stały się wszystkie atrakcje turystyczne świata, w tym regiony promowane przez korporacje transnarodowe wielkim nakładem kosztów i zdolności marketingowych.

Funkcjonujące przez lata odznaki PTTK tracą na znaczeniu i są praktycznie nieznane przedstawicielom młodszego pokolenia. Tymczasem w swoim założeniu system odznak PTTK wyprzedzał o kilka dekad stosowane współcześnie narzędzia promocji (projektowanie ludzkich zachowań i zainteresowań). Rewitalizacja systemu odznak krajoznawczych za pomocą grywalizacji pozwoliłaby na przywrócenie popularności odznak i zarazem mogłaby wspomagać promocję regionów turystycznych. Wzbogacenie przestarzałych regulaminów odznak o elementy grywalizacji, pozwoli podnieść ich atrakcyjność i doda barw ważnym funkcjom turystyki (edukacyjnej i kulturowej).

Pierwszy krok już uczyniono: jest nim Odznaka PTTK Geocaching Polska – gdybyż jeszcze landing page nie była tak odpychająca, jak jest…

Magdalena Kachniewska - zawodowo, naukowo i prywatnie uzależniona od turystyki. Profesor w Katedrze Turystyki SGH, członek zespołu roboczego ds. badań w turystyce przy Departamencie Turystyki MSiT. Prezes Stowarzyszenia Ekspertów Turystyki i doradca POT i MROT. Trener biznesu i konsultant wiodący na etapie rozruchu ponad 20 obiektów hotelowych w Polsce. Przewodnicząca kapituły konkursu „Nowe Technologie w Turystyce”. W przeszłości prezes zarządu spółki Efekt Hotele S.A, dyrektor generalny hoteli Best Western Krakow Premier i Express by Holiday oraz członek Rady Nadzorczej Europejskiego Funduszu Hipotecznego, zarządzającego 4 polskimi hotelami. Autorka ponad 200 publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu hotelarstwa i turystyki. Członek Rady Naukowej „Folia Turistica”. Felietonistka „Wiadomości Turystycznych” i autorka bloga „Forum Turystyczne”.

Comments

  1. Karol Checinski

    Artykuł w ostatnim zdaniu skrytykował podstronę odznaki PTTK na geocaching.pl i tym samym dał nam kopa do jej zmiany. Mam nadzieję, że jest teraz bardziej przyjazna.

    • O rany – dopiero dzisiaj zauważyłam komentarz! Ale zmianę na stronie odnotowałam natychmiast po jej wprowadzeniu. Jasne, że na plus!

Dodaj komentarz

Anuluj komentarz